Nema prijatelja osim planina: zapisi iz zatvora Manus jeste knjiga memoara koja je u saveznoj australijskoj državi Viktoriji 2019. godine dobila Premijerovu nagradu za književnost, kao i nagradu za najbolje delo nefiktivne proze. Autor Behruz Bučani, novinar kurdsko-iranskog porekla, međutim, nije državljanin Australije niti je ikada kročio na australijski kontinent. Najbliže što je prišao australijskoj teritoriji jeste jedan dan proveden na brodu Kraljevske australijske mornarice, koji je u julu 2013. godine presreo brodić na kome je Bučani zajedno sa šezdeset drugih izbeglica pokušavao da iz Indonezije dođe u Australiju, kao i mesec dana koje je proveo na Božićnom ostrvu pre nego što je prebačen u Regionalni centar za procesuiranje azilanata na ostrvu Manus u Papui Novoj Gvineji, odnosno u zatvor Manus, kako to prihvatilište za strance Bučani naziva u knjizi. Nema prijatelja osim planina prati Bučanijevo pogibeljno putovanje preko Indijskog okeana, svedoči o onome što se dešavalo unutar zatvora Manus, ali nudi i kritička promišljanja iz perspektive azilanata i doprinosi sveukupnom znanju o preplitanju kolonijalnih istorija, odnosima moći, životu pod neprekidnim nadzorom, kao i o uspostavljanju i raskidanju međuljudskih odnosa u okviru jednog destruktivnog sistema. Bučani opisuje sistem koji na razne načine dehumanizuje azilante, između ostalog i tako što koristi brojeve umesto njihovih imena i prisiljava ih da žive u pretrpanim i zagušljivim prostorijama, bez adekvatne hrane, vode i sanitarnih uslova. (Nataša Kampmark)

Fotografija na koricama: Adrijana Vidić